20. hafta ya da 500gr altındaki gebelik ürünün atılması olarak tanımlanmaktadır.
Bir kadın gebe kalınca en çok beklenilen sonuç canlı doğum olmakla birlikte bunu bir gebeliğin en sık komplikasyonu olarak abortus izler.
Abortusların büyük bir kısmı kişi henüz gebe olduğunu bilmeden gerçekleşir. Bu durum biyokimyasal gebelik olarak tanımlanır ve ek müdahale gerekmez.
Yaklaşık olarak tanısı konulan gebeliklerin %20’si abort olarak sonuçlanır.
Spontan abortusların çoğu ilk trimesterde gerçekleşir
Abort ihtimali her hafta azalır ve 14.hf da %2 ye düşer
Spontan abortusların yarısı anembrioniktir
Spontan abortuslarda en sık rastlanılan karyotip normal karyotipdir.
Öploid (normal karyotipe sahip) abortuslar ileri anne yaşı ile ilişkili olarak artar.
Embrionik olan diğer kısımdaki kayıpların yaklaşık yarısında kromazomal anomaliler vardır. En sık karşılaşılan kromozomal anomali ise 45xo dur.
Anoploid fetuslar 8. hafta da, öploid (yanı normal kromozomlu) fetuslarda 13. hafta civarında kaybedilir.
Spontan abortusun kromozomal olmayan diğer nedenleri:
- Aşırı obesite ve gravite
- Periodontal hastalıklar ile risk 2-4 kat artar
- Bakteriel vaginosos 2.trimestır gebelik kaybı olabilir
- Sık aralıklarla gebe kalmak
- Radyoterapi, kemoterapi, komplike ameliyatlar
- Ria ile gebe kalanlarda abort ihtimali artar
- Asherman tanılı hastanın gebe kalma ihtimali zordur kalısa da abort ihtimali artar.
- Anne yaşı arttıkça abort ihtimali artar.
- Uterin anomalilerde (uterin septum, çift rahim…) abort ihtimali artar
- Annenin diabetes mellitus, tiroid hastalıkları, çölyak, inflamatuar barsak hastalıkları, kalp hastalıkları özellikle siyonatik olanlar, sle gibi hastalıklarının olması abort riskini arttırır.
TEKRARLAYAN GEBELIK KAYIPLARI: Fertil çiftlerin %1’ini etkiler
2 veya daha fazla kayıp olduğunda araştırma yapılmalıdır.
Tekrarlayan 5 düşükten sonra bile canlı gebelik elde etme oranı %50 den fazladır
Tekrarlayan gebelik kayıplarının %50’nin sebebi bulunabiliyorken çoğu idiopatikdir.
Tespit edilen sebepler arasında :
- Immunolojik nedenler ve trombofililer %20-50
- Endokrinolojik faktörler %17-20
- Anotomik nedenler %15
- Genetik nedenler %2-5
- Enfeki ıyöz nedenler%0,5-5
Antifosfolipit antikor sendromu(apas): Tekrarlayan gebelik kaybı yapan tek otoimmun durumdur.
Tekrarlayan gebelik kayıplarında en önemli fosfolipitler kardiolipin ve fosfotidilserindir.
Apas de gebelikteki asıl mekanizma plasental tromboza yol açmasıdır.
Apas olan bir gebede: Spontan abortus, tekrarlayan abortus, ölü doğum, gestasyonel hipertansiyon, preeklampsi, iugr, preterm doğum sıklığı artmıştır.
Apas klinik: Vaskuler tromboz öyküsü;
10 hafta ve uzeri en az bir morfolojik normal fetal kayıp, az bir 34 hafta dan küçük eklampsi, preeklampsi veya plasental yetersizlik nedeniyle erken doğum, az 3 veya daha fazla 10 hafta altı gebelik kaybı.
Laboratuar: En az 3 ay arayla yapılan iki ölçümde – lupus antikoagulan pozitifliği
- ANTIKARDIOLIPIN lg M-G YÜKSEKLİĞİ( orta ve yüksek)
- ANTI B2 GLIKOPROTEIN-I lgm-G YÜKSEKLİĞİ
Trombofililer: Koagulasyonu kontrol eden proteinlerin konjenital veya akkiz değişikliklerine trombofili denir.
Kalıtsal trombofililer (protein c-s eksikliği, aktive protein c rezistansı,fac-v leiden mutasyonu, hiperhomosisteinemi, protein mutasyonu) tromboembolik hastalık riskini arttıran genetik durumlardır. Gebelikte arterial veya venöz tromboembolizm( pulmoner emboli veya serebral infarkt), abortus, erken dönem preeklampsı, iugr ve artmış ölü doğum riski ile birliktedir.
En sık kalıtsal trombofili nedeni fac-v leiden mutasyonudur.
Antitrombın 3 eksıklığı otozomal domınant geçişli ve en trombojenık mutasyondur
Mthfr heterozigotluğunun tekrarlayan düşüklerle ilişkisi neredeyse yok denilebilir. Homozigot mutasyonu tartışmalıdır.
Gebeliğin kaybındaki temel mekanizma yine plasental trombozdur.
Çoğu çalışmada; geç gebelik kayıpları(ölü doğum) ve trombofili ilişkisi gösterilmiştir.
2- endokrin faktörler 2. en sık tekrarlayan gebelik kaybı nedenidir ve en kolay tedavi edilebilen gruptur.
Diabet, hıpotiroidi ve pkos en sık karşılaşılan nedenlerdir.
Hba1c düzeyi ne kadar yüksekse tekrarlayan gebelik riski okadar artar.
Tsh 1.tr de 2,5mıu/l; 2-3.tr de 3mıu/l altında tutulmalıdır.
Pkos da luteal faz defekti vardır, obesite ve hiperandrojenemiye bağlı endometrial reseptivite azalmıştır ve asıl mekanizma hiperinsulinemidir.
3- Anatomik faktörler: Uterin anomaliler (bikornuat, septa, didelfis, arkuat, hipoplastik uterus). En sık görülen defekt uterin arkuat sonra septum gelmektedir.
Daha çok 2.tr gebelik kayıplarıyla ilişkilidir.
Submukoz miyomlar tekrarlayan gebelik kayıplarıyla ilişkilidir.
Asherman da abort ve preterm eylemle ilişkilidir.
Adenomyozis ve endometrıal polıp de abortus sebebi kabul edilir.
Mullerien kanal anomalileri yaklaşık 200 kadında bir görülür ve her trimestirde abortlarla ve erken doğumla ilişkilidir.
4- Genetık sebepler:
- Yapısal kromozomal anomaliler daha çok maternal kökenlidir
- %50 dengeli resiprokal translokasyonlar
- %24 robertsonian translokasyonlar
- %12 x kromozomu mozaismi
Tanı için karyotipleme yapılmalıdır.
Tüm bunların dışında sigara, toksin, kahve, ilaçlar, anestezik gazlar, ağır metaller, radyasyon, kalp-kan ve böbrek hastalıkları tekrarlayan gebelik kaybı sebebi olabilir.
Tekrarlayan gebelik kayıplarında :
- Antifosfolipid sendromu için antikardiolipin, lupus anyikoagülanı, anti-beta-2glikoprotein-1 ab bakılmalı,
- Karyotipleme yapılmalı,
- Maternal tsh ve glukoz ve trombositler bakılmalı,
- Uterin anomaliler için hsg çekilmeli,
Sebepe göre tedavi planlanmalıdır.
Spontan gebelik kayıplarının %80 den fazlası gebeliğin ilk 12 haftasında olmaktadır.